vrijdag 2 november 2012

Wat Arabisch, Turtle en Google met elkaar te maken hebben

Tijd voor enkele notities over de LibreOffice conferentie 2012, onlangs in Berlijn.

De week was uitstekend georganiseerd door onze vrienden van de Duitstalige LibreOffice-gemeenschap. We waren te gast bij een ministerie, vlakbij het station Berlijn Centraal.
En het was prachtig weer, dus de 10 minuten die ik 's morgens van hotel naar de conferentie liep, konden al lekker in het T-shirtje. Half oktober :-) OK, welke dingen wil ik perse noemen...

Eerst was er de positieve key-note van Jeremy Allison van Google, die onder meer in twee dia's duidelijk maakte wat de waarde van open source software is voor Google..

.. en voor anderen!

 
Bijzonder mooi project is de lokalisatie van LibreOffice in het Arabisch. Door de structuur van de taal, is daarvoor meer nodig dan alleen het maken van de vertaling. Ook de ondersteuning voor wat 'wij' noemen complexe tekstlayout (CTL-support, zie Extra > Opties > Taalinstellingen ..) moet op punten worden verbeterd.
Er waren meerdere sprekers en ontwikkelaars uit Saudi Arabië die uitleg gaven over de opzet van het project, over hun werk, de manier waarop ze contact maken met opleidingen en andere plekken in de samenleving en over hun plannen voor de toekomst met LibreOffice. Duidelijk en een stimulerend verhaal!

Zeer intrigerend vond ik de presentatie van LibreLogo ( … turtle vector graphics for everybody) door László Németh, die we kennen van onder andere de spell-checker. LibreLogo is een mooie combinatie van tekenen, en leren omgaan met de computer, opdrachten en documenten. En dit alles gebundeld in een extensie die je makkelijk in LibreOffice installeren.
Probeer het eens – niet alleen leuk, maar zeker interessant als je marketing en onderwijs belangrijk vindt! En kom je er niet direct uit: geen probleem want binnenkort zal ik zeker weer over schrijven.

En dan vond ik nog zaken boeiend als voortgaande verbeteringen en ontwikkelingen met Calc, versies voor iMac en Android, gezamenlijk documenten via internet bewerken, bouwen en veel tools voor ontwikkelaars, en QA, EasyHacks … Hier stop ik, en doe daarmee zeker velen tekort.

Maar wel: een gezellige boel, mensen uit alle windstreken en voor iedereen nuttige, leerzame onderwerpen. Dus iedereen die iets meer heeft met LibreOffice dan alleen gebruiken … zie je in 2013 :-)
En daarvoor nog: zorg dat je deze niet mist!

dinsdag 11 september 2012

Politiek moet nu gaan voor resultaat met open source-software

Kansen om miljoenen te besparen, maar met alleen praten kom je er niet.
 
Mijn vorige twee blogs maakten duidelijk dat wanneer overheden gezamenlijk investeren in open source-software, de overstap makkelijker wordt, zij er zelf van profiteren en alle andere (overheids-)gebruikers ook nog eens. Overheden uit Duitsland en Zwitserland doen dat al.
In Nederland kunnen gemeenten jaarlijkse met alleen open source office-software al miljoenen Euro's besparen.
Nu zijn er morgen, 12 september, verkiezingen in Nederland. In dat kader is, voor zover mij is opgevallen, het thema open source aangekaart door GroenLinks en de SP. Daarnaast blijkt dat ook de PvdA het benoemt en uiteraard is de Piratenpartij er zeer duidelijk in. [1]
 
In het verleden is wel gebleken dat de meeste partijen aandacht voor open source belangrijk vinden. Maar wat heb je aan 'aandacht' ? Het zou echt helpen als in de nieuwe Tweede Kamer snel de handen op elkaar komen voor een sterke aanpak, concreet, van bijvoorbeeld de open source desktop. Dat zou een krachtig vervolg zijn op de praat- en voorlichtingsprogramma's van het afgelopen decennium die, laten we eerlijk zijn, gewoon te slap waren om een duidelijke omwenteling te helpen ontstaan. Met alleen maar voorlichten geef je niet snel voldoende tegenwicht aan multinationals, die ook nog eens nauwe contracten onderhouden met grote nationale bedrijven...
 
Een concrete, sterke aanpak – overheden uit Duitsland en Zwitserland geven een goed voorbeeld – zal helpen het bestaande beeld sneller te laten kantelen en meer profijt te hebben van de voordelen van open source. Het zal helpen om het pad te effenen voor die gemeenten en provincies, die wat minder vooruitstrevend zijn. En die kennen we ook in Nederland, zo bleek recent nog uit het voorbeeld van overheden die zich met een bepaald gemak binden in te dure contracten. Terwijl de kosten van ICT in gemeenten gewoon stijgen.
 
In het vorige artikel heb ik becijferd dat er alleen al in de Nederlandse gemeenten miljoenen per jaar te besparen zijn met open source office-software. Als bonus ben je gelijk verlost van gedoe met leveranciers die licentie-voorwaarden (lees 'kosten') aanpassen. Tevens zullen uitgaven voor aanpassingen en verbeteringen aan de software, zorgen voor werkgelegenheid in de regio, wat volgens mij beter is dan het sturen van vette cheques naar een groot bedrijf in een ver land.
 
Samenwerking, bundeling van krachten, goede software, betalen zoveel als nodig is en niet meer, keuzevrijheid – dat is open source.

maandag 10 september 2012

Nederland moet verstandig investeren in de open source desktop

Jaarlijks miljoenen te besparen met open source office-software
 
In het vorige artikel schreef ik over de overheidsinstanties uit Duitsland en Zwitserland die investeren in open source software. In een gezamenlijk project verbeteren ze de interoperabiliteit van LibreOffice en OpenOffice met de nieuwste bestandsformaten van Microsoft Office. Deze instanties steken bijna letterlijk de handen uit de mouwen op het belangrijke gebied van open source software.
Wat kan ik op dat gebied melden van de opstelling van de Nederlandse overheden? De inzet van open source software in Nederlandse gemeenten geschiedt op diverse manieren. Aan de achterkant gebeurt het in de vorm van servers en management systemen voor websites en op de desktop zie je Firefox en Zarafa, dat duidelijk aan populariteit wint als Exchange/Outlook-vervanger.
 
Het gebruik van open source office-software is nog niet wijd verbreid en het groeit langzaam. Precies daar wil ik verder naar kijken. Vanwege mijn eigen professie in Nou&Off en mijn betrokkenheid The Document Foundation, het huis van LibreOffice. En omdat het vorige artikel precies daarover gaat: open source office-software, waar grote winst te behalen is met vrijheid, controle en besparingen. Dat wordt nog eens onderstreept door de situatie in München, waar de grootschalige overstap naar een open source desktop een meer robuust systeem heeft opgeleverd en voor miljoenen besparingen zorgt.
 
In Nederland worden OpenOffice en LibreOffice al jaren gebruikt in vooral enkele kleinere gemeenten. Er zijn in totaal meer dan 400 gemeenten in Nederland. Met bij elkaar ruwweg 112.000 ambtenaren (7 per 1000). Kost het gebruiken van Microsoft Office € 100 per gebruiker per jaar voor de licentie, dan is dat per jaar 11.200.000 aan licenties. Zeg maar 10 miljoen per jaar.
 
Hier is dus een fors besparingspotentëel. Nu zou het onzin zijn om te beweren dat die volle 10 miljoen kan worden bespaard, al is het alleen maar omdat grotere organisaties een supportcontract af zullen sluiten voor bijvoorbeeld LibreOffice, waarvoor een deel van de besparingen op licenties kan worden gebruikt. En een overstap kost natuurlijk ook moeite. Gelukkig is het wel zo dat tegenwoordig zo'n beetje al de grote gemeentelijke applicaties goed overweg kunnen met OpenOffice en LibreOffice. Dankzij de inspanningen van de leveranciers (en partijen die er een beetje tegenaan hebben geduwd...) zijn de meeste problemen, die in het verleden nog wel eens een struikelblok vormden, achter de rug. Er zullen nog wel kleine toepassingsgebieden zijn, waar een overstap nog onevenredig veel moeite of geld kost, bijvoorbeeld omdat een bepaalde applicatie nog niet is aangepast. Dus niet alle betaalde licenties kunnen direct weg gedaan worden.
 
Maar de grote meerderheid van de gebruikers kunnen fijn en effectief werken met Open- of LibreOffice. Dat tonen de gemeenten aan die het al doen en het gaan doen. Ook in andere landen ziet je een groeiend aantal overheidsinstanties dat overstapt op LibreOffice. Wat recente aankondigingen:
Franse overheidsinstanties, City of Largo, het Spaanse Las Palmas, de Italiaanse regio Umbria, de Portugese stad Vieira do Minho, het Deense ministerie van transport, het Ierse Limerick, de gemeente Pillea-Hartiatis in Griekenland.
 
Het is volgens mij tijd dat er in Nederland een grootschalige beweging komt. We hebben hier een aantal jaren de overheidsprogramma's OSOSS en NOiV gekend, die uitstekende voorlichting hebben gegeven, maar helaas niet waren gericht op het concreet zetten van stappen. En dat moet natuurlijk wel: open source gaat over doen. Sterker nog, over meedoen.
Om een grootschaliger beweging te versnellen zou een project met een groep van bijvoorbeeld een aantal gemeenten veel goed kunnen doen. Gemeenten waarbij de overstap naar een nieuwe office-software aanstaande is, die er in de planning voldoende ruimte voor kunnen maken. Een project met de specifieke opdracht, om de punten waar de migratie nog lastig is, te vereenvoudigen. En daar mag best op geïnvesteerd worden.
 
U weet nog uit het vorige artikel, dat daar gesproken werd over een investering van 140.000 Euro. Met een potentiële besparing van miljoenen per jaar voor de Nederlandse gemeenten, zijn dergelijke bedragen dus een peuleschil. Niet voor een enkele individuele gemeente uiteraard. Misschien moet daarom de landelijke overheid maar instappen om de financiering te regelen. Zo kunnen gewenste bijdragen aan bijvoorbeeld LibreOffice gezamenlijkheid in gang worden gezet, zoals we hebben gezien in het voorbeeld van de Duitse en Zwitserse overheden. Een gebundeld project maakt dat mogelijk. Maar er zijn nog andere voordelen. Bijvoorbeeld dat derden-leveranciers een duidelijk aanspreekpunt hebben, dat ook een duidelijker vuist kan maken. En dat de partners direct informatie en inspiratie kunnen delen en weten dat ze niet geïsoleerd zijn.
 
Er valt veel te winnen in vrijheid, digitale duurzaamheid en termen van geld. Vergeet niet dat voor een wat kleinere gemeente een jaarlijkse besparing van zeg 15.000 tot 20.000 euro zeer relevant is. Met dergelijke bedragen kunnen bijvoorbeeld meerdere verenigingen en instellingen een stukje ondersteuning ontvangen. Enfin, u kent wellicht genoeg voorbeelden in de eigen omgeving.
Samengevat: als we met gebundelde krachten ook in Nederland een snellere overstap op open source office-software realiseren, kan sneller een fors deel van de jaarlijkse 10 miljoen kosten aan licenties voor Ms Office worden bespaard en meer eigen inbreng en zeggenschap worden gerealiseerd.

woensdag 5 september 2012

Overheid investeert in open source

Net voor de vakantie kwam in het nieuws, dat enkele overheidsinstanties flink investeren in open source software: er is een project gestart dat de interoperabiliteit van LibreOffice en OpenOffice met de nieuwste bestandsformaten van Microsoft Office gaat verbeteren. [1] De partijen leggen daarvoor 140.000 Euro op tafel.

Dat is dus wat open source echt is: als gebruiker van een product kun je de ontwikkeling van functies die belangrijk voor je zijn steunen. Simpel, direct. De kwaliteit van het product groeit en de waarde neemt toe, ook voor andere gebruikers. Het is dus logisch dat ook overheden op deze manier investeren in de kwaliteit van hun hulpmiddelen. Het project waar we het hier over hebben, gaat over verbeteren van interoperabiliteit. Belangrijk, want een slechte interoperabiliteit is een bron van frustratie en onvrijheid. [2] [3]

Meer vrijheid in het gebruiken van office-programma's is extra belangrijk, want dat opent de mogelijkheid om een open source desktop in te zetten. Open source gaat over vrijheid van keuze en controle over processen en inhoud, over eigendom van informatie. Slimme organisaties, en zeker overheden, letten daar goed op.

De overheidsinstanties die in dit specifieke voorbeeld investeren in Open- en LibreOffice, zijn de Duitse gemeenten van München, Jena en Frieburg, en het Federale Hooggerechtshof van Zwitserland, de Zwitserse Federale IT Stuurgroep (FITSU) en het Zwitsterse canton Vaud. Het zijn in dit voorbeeld dus geen Nederlandse overheden. Geeft dat te denken?? Over dat onderwerp binnenkort een volgend artikel! (En wel voor de aanstaande verkiezingen ;-) )

vrijdag 6 juli 2012

Moments of Joy

Na meerdere maanden aan LibreLex te hebben gewerkt, werd het tijd om het te testen op MacOS. We claimen immers dat het daar ook werkt :-)
De vrienden in het FourDigits-kantoor waren zo vriendelijk om me een oude Mac te geven. Mac starten, browser.. OS-crash. Ik merkte op "Hmm, lange tijd geleden dat ik op Windows werkte" wat voor echte Mac-fans natuurlijk erg pijnlijk moet zijn om te horen.
Enfin, de FourDigits man is zo vriendelijk om me even zijn nieuwe snelle Macbook te lenen. Collega's beginnen al te mompelen ... hoeveel van je werktijd zal dat niet kosten...
OK LibreOffice staat er al op. Dus we plaatsen de folder met de sjablonen en configuratie-bestanden in het user werk-pad van LibreOffice. Dubbel klikken op de LibreLex extensie om die te installeren.. ah, daar is de LibreLex werkbalk. Een nieuw document starten met LibreLex. Prima. Print met of zonder logo.. ziet er goed uit. Vensters Plaatsen en Mail.. ook goed. Twee minuten en het werkt gewoon. Huhh. Waarom huhh, wat is daar nou zo speciaal aan?! Moment of joy :-)
* Moments of Joy, 1975, by Kayak, one of the greatest Symphonic Rock bands

LibreOffice 3.6.0 ziet er cool uit!

Een subtile mooi groene kleurverloop :-)
(Het mooiste als je het zelf installeert ;-)
- LibreOffice 3.6.0 beta 3 zal spoedig beschikbaar zijn!)

woensdag 27 juni 2012

Op weg naar LibreOffice 3.6.0

Nog een goede maand te gaan, en dan moet LibreOffice 3.6.0 al weer gereed zijn. Dus alle tijd voor opwinding :-)
Een voorlopig overzicht van de features staat op de wiki
De gemeenschap – gebruikers als u en ik – helpt natuurlijk mee met het opsporen van fouten in de bèta-versies. Daarom wordt er op 6 en 7 juli een internationale bug-hunt party georganiseerd.
Volgens de planning – en die wordt bij LibreOffice normaal gewoon gehaald – is de release in de eerste week van augustus.
Zo'n eerste versie is natuurlijk uitstekend om aan de tand te voelen, maar zeker niet om gelijk in alle bedrijfsprocessen in te zetten. Nou&Off kan u helpen bij een goed up-date beleid.
De 3.6.0 – ik zie er naar uit!

vrijdag 25 mei 2012

De open Nederlandse overheid – congres op 31 mei

Ik ben van een generatie waarin openheid groeide: open communiceren, en toch ook proberen oprecht te zijn. Die thema's waren 'in'. En gelukkig zijn deze periodes er vaker. Natuurlijk zijn er processen waarbij je niet op elk moment alles 'open' kunt doen. Sommige dingen liggen zakelijk of politiek gevoelig en kunnen beter in kleine kring worden behandeld.
Het is best redelijk gelukt met die openheid. Ook in hiërarchische verhoudingen: kind – ouder, werknemer – baas, burger – overheid. Over die overheid wou ik het nog even hebben. Niet met verhandelingen over 'open politiek' en het al dan niet verfoeilijk zijn van 'achterkamertjes'. Dat doe ik wel weer ergens anders.
Ik wil het nu hebben over onze overheid en open gegevens en open gereedschappen. Als gevolg van het groeiende maatschappelijke bewustzijn rond automatisering en de kosten en risico's van het afgesloten zijn van software en bestandsformaten, heeft de Tweede Kamer zich destijds uitgesproken in de beroemde motie Vendrik: open source en open standaarden zijn belangrijk en de overheid moet dat stimuleren. Dat is een kleine 10 jaar geleden, november 2002. Sindsdien zijn er twee overheidsprogramma's geweest om open source en open standaarden te stimuleren: OSOSS en NoiV. Projecten die veel hebben bijgedragen een bewustzijn van de materie. Wat we echter nog niet hebben gezien van de Nederlandse overheid, is een hard programma, waarin minder plaats is voor stimuleren en méér voor doen. Er is wel veel gebeurd de afgelopen jaren en de ontwikkelingen gaan door. Een mooie kans om dat te zien is het aanstaande congres OpenOverheid, 31 mei in Utrecht.
Uw schrijver is daar met zijn bedrijf Nou&Off aanwezig om zich sterk te maken voor het open source office-segment. En er zijn andere belangrijke onderwerpen. Wat dacht u van "Economische Impact: Hoe open standaarden en open source software kunnen bijdragen aan economische groei en kostenbesparing". Dat lijkt me een zeer nuttig thema in deze tijd van economische veranderingen. Er zijn talloze getalenteerde mensen in Nederland, die prima software kunnen maken en verbeteren. En dan bedoel ik natuurlijk wel open software, die werkt met vrije open standaarden. Van dat soort werk kunnen overheden en andere organisaties nog véél meer profijt hebben dan nu al het geval is. Een verstandige overheid zoekt dat grondig uit, investeert daar in, en verscheept niet tientallen jaarlijks miljoenen licentiegelden.
En net tijdens het type van de laatste zin krijg ik een bericht over deze petitie: een oproep aan overheden om verantwoord met hen gemeenschapsgeld om te gaan. Ajb tekenen!

zondag 15 april 2012

8 Jaar Professionele support voor OpenOffice & LibreOffice

(read this same contribution in English) Vandaag 8 jaar geleden was ik bij de Kamer van Koophandel voor het starten van mijn bedrijf Nou&Off: toegewijd aan ondersteuning van OpenOffice en natuurlijk de laatste tijd in toenemende mate LibreOffice.
Daarvoor had ik in een bedrijf gewerkt dat consultancy deed voor grotere projecten in Ms Word. Mijn ideeën over eerlijk werken kwamen echter niet geheel overeen met die van de mannen uit Redmond, dus zo belandde ik in de open source markt. Voor mij relatief nieuw, dus ik stak er veel op.

8 Jaar betekent ook behoorlijk wat projecten in grotere en kleinere organisaties, wat ook het nodige aan ervaring toevoegt. Ik heb succesvolle en afgebroken of mislukte migraties gezien. Ten eerste is natuurlijk de complexiteit van de automatisering een factor die grote invloed heeft op wat er allemaal moet gebeuren. En de focus van de betrokken medewerkers is een sleutel tot succes of falen. Soms vat het idee post, dat het niet nodig is om al vroeg en zorgvuldig naar bepaalde potentiële issues te kijken. Of onverwacht nemen andere (belangrijker?) projecten de aandacht weg van het office-migratie-project, dat dan op een zijspoor komt. In het algemeen is dat geen recept voor succes...

De energie en het enthousiasme om in deze taaie markt door te gaan (Nederland loopt qua markt-acceptatie ver achter bij diverse omringende landen) moet ergens anders vandaan komen. Van de succesvolle projecten inderdaad. Klein en groot. Waar managers en gebruikers blij of gewoon tevreden zijn met de verandering, profiteren van de voordelen van hun open source software: functies, prijs, vrijheid.

8 Jaar is een lange tijd, wanneer je vooruit kijkt bij het starten. Terugkijkend, zie je dat er heel veel dingen zijn gebeurd. Met Nou&Off als een constante factor in deze markt voor OpenOffice en LibreOffice, en een toegewijde bijdrage aan het bijbehorende de open source project. Ja natuurlijk is de start van LibreOffice in september 2010 een belangrijke mijlpaal, die zorgt voor een meer kwaliteit, grotere compatibiliteit en toegankelijker 3rd-level support met directe invloed op de functies en verbeteringen in het programma.

Niet direct gerelateerd aan deze verjaardag maar wel degelijk interessant, is het nieuws dat Nou&Off de komende maand zal publiceren over een product, zakelijke samenwerking en afgeronde projecten. Keep in touch!

donderdag 29 maart 2012

Document-vrijheid, ook in deze tijd

Als ik in de trein zit, of beter nog, op een terrasje, zie ik vele gebogen hoofden. De duime en wijsvingers gaan snel over de schermen van de nieuwste gadgets waarmee tegenwoordig onze informatie wordt gedeeld. Tweetje, appje, site-je... wie heeft het nog over duurzaamheid van digitale documenten in deze wereld? Toch is er de DocumentFreedomDay. Al jaren. En ik was uitgenodigd om er een presentatie te geven namens LibreOffice.

Het is leuk en uitdagend om in een tijdsgeest , zoals ik die in de eerste zinnen heb geschetst, duidelijk te mogen maken dat het wel degelijk belangrijk is, dat wij, ik en jij, onze samenleving, over twintig, zestig, driehonderd jaar nog steeds toegang heeft tot de informatie, die we nu belangrijk genoeg vinden om onze kostbare tijd aan te besteden. En dat je met die documenten kunt werken, ook nu al, zonder verplicht kosten te moeten maken. Voor mij is dat altijd een bruggetje naar het belang van een krachtig office-programma, dat met vrije open documentstandaarden werkt. Zodat mensen en bedrijven gewoon niet hoeven te werken met een office-programma dat documenten typisch opslaat in een niet vrij, niet echt open formaat. Kortom: waarom we LibreOffice nodig hebben. Dan houdt het rondzenden van .doc-jes zeker wel op.

Mijn lezing is ook bij uitstek een moment om aan de hand van grafieken (hier en ook deze) te laten zien waarom het goed is dat LibreOffice OpenOffice heeft opgevolgd: hoeveel sterker, diverser de ontwikkelgemeenschap is. En wat te laten zien van de mooie nieuwe dingen die er aankomen, zoals te zien is in de prototypen voor de webversie, gelijktijdig bewerken, en ports voor iOS en Android.
Aan het staartje van mijn verhaal ben ik met het publiek in discussie gegaan over het promoten van PDF met ingebed open document bestand: uit LibreOffice zo in één bestand. Ieder kan het openen als PDF, en ieder met een goed office-programma kan het direct bewerken en weer als rijk-PDF opslaan. Leuk onderwerp, diverse meningen. Kom ik misschien nog op terug :-)

vrijdag 23 maart 2012

'Hacken en schrijven' voor LibreOffice

Vrije software bestaat dankzij de betrokkenheid van gebruikers. Daarom hebben we in onze Nederlandstalige gemeenschap regelmatig bijeenkomsten. In een open en ontspannen sfeer werken aan de dingen die we leuk vinden. En belangrijk.
Zo zal er op 31 maart alweer de zesde 'hackers-event' zijn. Maar omdat er net zoveel mensen belangstelling hebben voor documentatie, noem ik het maar 'hacken en schrijven'. Toch, als je eens denkt aan welk een moeite een schrijver moet doen voor een goed stuk, hoe diep er moet worden gehakt in mogelijke functies, voorbeelden, en formuleringen... Hmm, da's toch bijna ook een soort van hacken. Laat de echte hackers, die diep in alle code, afhankelijkheden etc. duiken, dit maar niet lezen ;-)
Oh ja, meer informatie via deze link!

donderdag 16 februari 2012

"LibreOffice 3.5 het beste vrije office-programma ooit"

The Document Foundation kondigt LibreOffice 3.5 aan
"het beste vrije office-programma ooit"

Berlijn, 14 februari 2012 - The Document Foundation (TDF) kondigt LibreOffice 3.5 aan, de derde hoofd-editie van "het beste vrije office-programma ooit", die eindgebruikers de vruchten brengt van de ontwikkelstrategie die sinds september 2010 wordt gevolgd.

LibreOffice 3.5 is het product van de gezamenlijke inspanning van full-time ontwikkelaars – de grootste groep van ervaren OOo code ontwikkelaars – en vrijwillige ontwikkelaars, gecoördineerd door het Engineering Steering Committee.

Ook ontwikkelaars en vertalers uit de Nederlandstalige gemeenschap hebben bijgedragen aan verbeteringen en nieuwe functies in LibreOffice 3.5.



Gedurende 18 maanden hebben gemiddeld 80 ontwikkelaars per maand in totaal 30.000 bijdragen aan de bron code geleverd, en daardoor nieuwe en interessante functies toegevoegd:

Writer
- verbeterde typografische mogelijkheden, voor professioneel uitziende documenten;
- een interactief venster voor het tellen van woorden, dat tijdens het typen automatisch bijgewerkt wordt;
- een nieuwe snellere ingebouwde grammatica-controle voor Engels en enkele andere talen (nog niet voor het Nederlands);
- een nieuw interface voor kop- en voetteksten en pagina-overgangen.

Impress / Draw
- een verbeterde import van eigen vormen en Smart Art vanuit .PPT/.PPTX-bestanden
- de mogelijkheid om multimedia en kleur-paletten op te slaan in ODF documenten;
- een nieuwe scherm-wissel knop in de presenteer console
- nieuwe lijn-einden voor betere, mooiere diagrammen
Microsoft Visio- import .filter

Calc
- ondersteuning tot 10.000 rekenbladen
- een nieuw meerregelig invoerveld
- nieuwe Calc functies volgens de ODF OpenFormula specificaties
- betere prestaties bij het importeren van bestanden uit andere office-programma's
- meervoudige selecties in het autofilter
- een onbeperkt aantal regels voor voorwaardelijke opmaak

Base
- een nieuwe geïntegreerde driver voor de PostgreSQL database

Tevens zal LibreOffice voor het eerst in de geschiedenis de online-update controle activeren, die gebruikers informeert wanneer er een nieuwe versie van het programma beschikbaar is.

"We erfden een 15 jaar oude codebasis, waar functies niet werden verwijderd of toegevoegd en fouten niet werden verbeterd om het ontstaan van problemen te voorkomen. Dit is de oorsprong van een grote technische schuld," zegt Caolán McNamara, een senior RedHat ontwikkelaar, die één van de oprichters en tevens bestuurder is van de TDF.
"We hadden twee mogelijkheden: een conservatieve strategie, die onmiddellijk vrijwel alle gebruikers tevreden zou houden, waarbij de basiscode in principe ongemoeid zou worden gelaten, en het agressievere pad van functie-ontwikkeling en code-refactoring waarvoor wij hebben gekozen. Dat heeft op de korte termijn tot wat stabiliteitsproblemen geleid, maar leidt nu in een hoog tempo tot een compleet nieuw en aanzienlijk verbeterd vrij office-programma: LibreOffice 3.5, het beste vrije office-programma ooit."

"In de afgelopen zestien maanden hebben we ongelooflijke resultaten bereikt, – vertelt Michael Meeks, een onderscheidde SUSE-software engineer, die ook oprichter en bestuurder is van de TDF – met bijna driehonderd geheel nieuwe ontwikkelaars bij het project, die aangetrokken zijn door de copyleft licentie, het ontbreken van copyright-overdracht en een gastvrije omgeving. Naast de zichtbare functies, hebben ze tienduizenden regels Duits code-commentaar vertaald, duizenden ongebruikte en achterhaalde methoden verwijderd – soms complete bibliotheken – en een omgeving met automatische tests opgezet. We hebben nog wel een lange weg te gaan, maar gebruikers, die zich niet bewust waren van de enorme technische schuld waar we tegen vochten, en die soms klaagden, kunnen nu profiteren van een al duidelijk schoner en slanker LibreOffice 3.5 bron code archief met meer mogelijkheden.

LibreOffice 3.5 is de eerste uitgave waar de bijdragen van locale gemeenschappen en organisaties, zoals ALTA uit Brazilië, zijn opgenomen. De TDF probeert vrijwilligers ook meer erkenning te geven door hen, die we makkelijk konden traceren en die veel voor de 3.5 uitgave hebben gedaan, te belonen met een certificaat dat gelijk met de aankondiging van deze nieuwe uitgave wordt uitgereikt. De TDF stimuleert de ontwikkeling van een wereldwijd open en gemengd eco-systeem waar bedrijven, organisaties, lokale gemeenschappen en vrijwilligers het doel delen om het beste vrije office-programma ooit te maken."

The Document Foundation nodigt gevorderde gebruikers uit om LibreOffice 3.5 te installeren en meer behoudende gebruikers om nu nog bij de LibreOffice 3.4-reeks te blijven. Zakelijke gebruikers wordt altijd geadviseerd om LibreOffice in te zetten met ondersteuning door professionele bedrijven die kunnen helpen met de migratie, training van gebruikers, ondersteuning en onderhoud. The Document Foundation zal binnenkort een lijst met gecertificeerde organisaties die deze professionele diensten verlenen publiceren.

LibreOffice 3.5 is beschikbaar op de downloadpagina.
Deze pagina op de site van nl.LibreOffice.org toont de nieuwe mogelijkheden en verbeteringen in de code.
(vertaling persbericht Cor Nouws, Luc Castermans).